M&A toàn cầu bùng nổ trong quý 3 với loạt thương vụ hàng chục tỷ đô
Thị trường mua bán và sáp nhập (M&A) toàn cầu đang hồi sinh mạnh mẽ, với hàng loạt thương vụ lớn trong quý 3 tiếp nối đà tăng trưởng từ đầu năm nay. Sau giai đoạn thận trọng do lo ngại suy thoái, bất ổn địa chính trị và thuế quan, các hội đồng quản trị doanh nghiệp giờ đây đã sẵn sàng "bấm nút" cho các thương vụ quy mô lớn.
Theo nền tảng thị trường tài chính Dealogic, quý 3/2025 chứng kiến sự bùng nổ hoạt động M&A với tổng giá trị giao dịch đạt 1.29 ngàn tỷ USD, vượt xa con số 1.06 ngàn tỷ USD trong quý 2 và 1.1 ngàn tỷ USD trong quý 1. Đáng chú ý, trong khi nửa đầu năm chủ yếu ghi nhận các thương vụ nhỏ và trung bình, quý 3 đánh dấu sự trở lại mạnh mẽ của các giao dịch tỷ USD.
"Sau một mùa xuân đầy biến động, làn sóng siêu thương vụ và nhu cầu tái định vị chiến lược gia tăng đã thúc đẩy hoạt động M&A trong quý 3, mang lại hy vọng cho các nhà môi giới về một cú chốt deal mạnh mẽ cho năm 2025", công ty phân tích M&A Mergermarket nhận định trong báo cáo gần đây.
Tổng giá trị giao dịch toàn cầu trong 9 tháng đầu năm đạt hơn 3.4 ngàn tỷ USD - tăng 32% so với cùng kỳ năm trước và là mức cao nhất kể từ năm 2021. Đặc biệt, các siêu thương vụ trị giá từ 10 tỷ USD trở lên đóng vai trò then chốt, với 49 giao dịch được công bố từ đầu năm đến nay - con số cao nhất trong lịch sử cho 9 tháng đầu năm.
Quý 3 chứng kiến hai thương vụ đáng chú ý: Union Pacific mua lại Norfolk Southern với giá 85 tỷ USD được công bố vào tháng 7, và gần đây là Electronic Arts bị mua lại bởi liên minh Quỹ Đầu tư Công Ả-rập Saudi, Silver Lake và Affinity Partners với giá 55 tỷ USD - thương vụ mua lại sử dụng đòn bẩy tài chính (LBO) lớn nhất trong lịch sử.
"Sự khác biệt chính hiện nay là các nhà lãnh đạo đã chuyển từ 'chế độ chờ đợi và quan sát' sang 'chế độ hành động'", Mitch Berlin, Phó Chủ tịch EY-Parthenon Americas, chia sẻ với CNBC. "Họ đã chấp nhận rằng bất ổn địa chính trị và thương mại cao là điều bình thường mới, và đang tích cực tìm kiếm chu kỳ tăng trưởng tiếp theo”.
Theo khảo sát của EY-Parthenon, 48% CEO được phỏng vấn vào tháng 8 đang lên kế hoạch thực hiện nhiều thương vụ hơn, cho thấy cam kết bền vững với chiến lược mua lại.
Hoạt động IPO cũng tăng khoảng 12% so với cùng kỳ năm trước tính đến đầu tháng 9, nhờ sức mạnh trong các lĩnh vực fintech, công nghiệp và sự hồi sinh của các đợt IPO công nghệ lớn. Jefferies Financial Group gần đây ghi nhận mức phí tư vấn quý cao thứ 3 trong lịch sử, báo hiệu các "động cơ" ngân hàng đầu tư của Phố Wall đang nóng trở lại.
"Chắc chắn có nhu cầu bị dồn nén đối với hoạt động M&A cũng như thoái vốn”, Jeff Black, Trưởng bộ phận tư vấn M&A toàn cầu của Mercer, nhận định. "Chúng tôi cũng đang thấy áp lực ngày càng tăng từ các bên liên quan đối với các công ty đại chúng để thúc đẩy tăng trưởng, điều này đang kích hoạt làn sóng thoái vốn mới”.
Lucinda Guthrie, lãnh đạo Mergermarket, chỉ ra các yếu tố thuận lợi về cấu trúc như quy định ít khắt khe hơn, vốn chưa đầu tư kỷ lục từ các quỹ đầu tư tư nhân lên tới 1.2 ngàn tỷ USD, và tồn đọng các thương vụ thoái vốn.
"Đã có một làn sóng săn lùng các tài sản liên quan đến AI - dữ liệu, cơ sở hạ tầng và nhân tài - trong khi các ngành công nghiệp truyền thống thoái vốn các tài sản không cốt lõi để chuyển hướng sang môi trường mới”, Guthrie chia sẻ.
Không phải sự tái diễn của cơn sốt 2021
Đợt cắt giảm lãi suất tháng 9 của Fed đã mang lại niềm tin cho các công ty rằng chi phí tài chính có thể đã đạt đỉnh. Tháng trước, Fed đã phê duyệt đợt cắt giảm lãi suất được dự đoán từ lâu và báo hiệu thêm hai đợt nữa trước cuối năm nay.
Chi phí vay thấp hơn giúp các công ty huy động vốn cho các thương vụ mua lại hoặc LBO dễ dàng hơn. Khi Fed báo hiệu lãi suất đã đạt đỉnh, sự rõ ràng này giúp việc định giá các thương vụ, lập kế hoạch cấu trúc tài chính và đẩy nhanh quyết định M&A.
Tuy nhiên, làn sóng M&A hiện tại không đơn giản là sự tái diễn của cơn sốt năm 2021. Guthrie lưu ý rằng hoạt động M&A ở phân khúc vốn hóa nhỏ và trung bình vẫn trì trệ, bị cản trở bởi khoảng cách định giá và môi trường thoái vốn khó khăn, đặc biệt đối với các công ty nhỏ hơn vốn dễ bị ảnh hưởng bởi biến động chính sách dưới thời chính quyền Trump.
Mặc dù chi phí tài chính được kỳ vọng sẽ giảm, hiện tại các nhà tài trợ vẫn đang phải đối mặt với chi phí cao, trong khi kỳ vọng của bên bán vẫn bám vào mức định giá "thời hoàng kim" năm 2021.
"Các quỹ đầu tư tư nhân hàng đầu đang hoạt động tích cực và huy động vốn mạnh mẽ, nhưng các quỹ thị trường trung bình đang phải đối mặt với thách thức kép về thoái vốn và huy động vốn”, Black kết luận.
Vũ Hạo (Theo CNBC)
