Mỹ và Trung Quốc đạt thỏa thuận về đất hiếm, đậu nành và thuế quan, chờ hai lãnh đạo phê duyệt
Ngày 26/10, các quan chức kinh tế cấp cao của Trung Quốc và Mỹ đã thống nhất khung của một thỏa thuận thương mại để Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình hoàn tất trong tuần này.
Theo thỏa thuận, Mỹ tạm dừng việc tăng thuế quan và Trung Quốc tạm dừng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đất hiếm. Hai bên nhất trí khôi phục việc bán đậu nành Mỹ sang thị trường Trung Quốc, theo các quan chức Mỹ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu trong Hội nghị thượng đỉnh ASEAN-Hoa Kỳ tại Kuala Lumpur, Malaysia, ngày 26/10/2025. Vincent Thian/Pool qua REUTERS
|
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết các cuộc đàm phán bên lề Hội nghị ASEAN ở Kuala Lumpur đã giải tỏa nguy cơ Trump áp thuế 100% lên hàng Trung Quốc dự kiến vào 01/11. Ông Bessent kỳ vọng Trung Quốc sẽ hoãn thực hiện cơ chế cấp phép khoáng sản và nam châm đất hiếm trong một năm để đánh giá lại chính sách.
Phía Trung Quốc giữ thái độ thận trọng về kết quả đàm phán và không đưa ra chi tiết cụ thể.
Ông Trump và ông Tập dự kiến gặp nhau bên lề Hội nghị APEC ở Gyeongju, Hàn Quốc vào ngày 30/10 để ký kết thỏa thuận. Dù Nhà Trắng đã chính thức xác nhận cuộc gặp quan trọng này, phía Trung Quốc vẫn chưa lên tiếng xác nhận
"Tôi nghĩ chúng tôi đã tạo được khuôn khổ tích cực để các nhà lãnh đạo thảo luận vào ngày 30/10", ông Bessent nói với phóng viên sau khi ông cùng Đại diện Thương mại Mỹ Greer gặp Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong và Trưởng đoàn đàm phán thương mại Lý Thành Cương trong vòng thảo luận trực tiếp thứ năm kể từ tháng 5.
Ông Bessent dự đoán thỏa thuận đình chiến thuế quan với Trung Quốc sẽ được gia hạn sau ngày 10/11, và Trung Quốc sẽ khôi phục mua đậu nành Mỹ số lượng lớn, sau khi không mua gì trong tháng 9.
Theo vị Bộ trưởng Tài chính Mỹ, các nông dân trồng đậu nành Mỹ sẽ cảm thấy phấn khởi về triển vọng thị trường cả trong mùa này lẫn các năm tới khi thỏa thuận được công bố.
Còn ông Greer chia sẻ với chương trình "Fox News Sunday" rằng cả hai bên đều đồng ý tạm dừng một số hành động trừng phạt và tìm thấy "một con đường phía trước, nơi chúng ta có thể tiếp cận nhiều đất hiếm hơn từ Trung Quốc, đồng thời cố gắng cân bằng thâm hụt thương mại bằng các mặt hàng xuất khẩu từ Mỹ”.
Sự thận trọng từ phía Trung Quốc
Ông Lý Thành Cương cho biết hai bên đã đạt được "đồng thuận sơ bộ" và tiếp theo sẽ thông qua các quy trình phê duyệt nội bộ tương ứng.
"Lập trường của Mỹ rất cứng rắn", ông Lý nói. "Chúng tôi đã trải qua các cuộc tham vấn rất căng thẳng và tham gia vào các cuộc trao đổi mang tính xây dựng trong việc tìm kiếm giải pháp và sắp xếp để giải quyết những quan ngại này".
Ông Trump đến Malaysia vào ngày 26/10 để tham dự hội nghị thượng đỉnh ASEAN, điểm dừng đầu tiên trong chuyến công du châu Á kéo dài 5 ngày dự kiến sẽ kết thúc bằng cuộc gặp trực tiếp với ông Tập tại Hàn Quốc vào ngày 30/10.
Sau các cuộc đàm phán, ông Trump đã bày tỏ thái độ tích cực và nói rằng: "Tôi nghĩ chúng ta sẽ có một thỏa thuận với Trung Quốc".
Ông Trump trước đó đã đe dọa áp thuế mới 100% đối với hàng hóa Trung Quốc và các hạn chế thương mại khác bắt đầu từ ngày 01/11, để đáp trả việc Trung Quốc mở rộng kiểm soát xuất khẩu đối với nam châm và khoáng sản đất hiếm.
Trước đó, Mỹ và Trung Quốc đã đạt thỏa thuận cắt giảm phần lớn thuế quan đối với hàng hóa của nhau theo thỏa thuận đình chiến thương mại sẽ hết hạn vào 10/11.
Ngoài vấn đề đất hiếm, hai bên đã thảo luận về mở rộng thương mại, khủng hoảng fentanyl, phí cảng Mỹ và vấn đề chuyển giao TikTok cho quyền kiểm soát của Mỹ.
Ông Bessent tiết lộ với chương trình "Meet the Press" của NBC rằng cả hai bên cần giải quyết các chi tiết còn lại của thỏa thuận TikTok, để ông Trump và ông Tập có thể "ký kết giao dịch" tại Hàn Quốc.
Vũ Hạo (Theo Reuters)
