Ngành Tài chính sơ kết chương trình thu ngân sách với ngân hàng
Ngày 11.1.2010, Bộ Tài chính đã tổ chức hội nghị sơ kết chương trình phối hợp thu ngân sách giữa Kho bạc Nhà nước (KBNN), Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan và các Ngân hàng thương mại.
Chương trình nhằm mục tiêu đổi mới về cơ chế chính sách và quy trình nghiệp vụ trong công tác quản lý quỹ NSNN theo hướng cải cách hành chính, đơn giản, hiện đại, công khai, minh bạch và phù hợp với thông lệ quốc tế.
Tham dự hội nghị có đại diện các đơn vị liên quan trong ngành Tài chính, các Ngân hàng thương mại (NHTM) và các địa phương thực hiện việc thực hiện công tác phối hợp thu giữa Kho bạc Nhà nước, Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan và các NHTM như Vietinbank, Agribank, BIDV.
Theo đánh giá sơ bộ của các địa phương đã triển khai phối hợp thu NSNN thì cơ bản các chứng từ thu ngân sách nhà nước (NSNN) phát sinh tại các NHTM đã được chuyển về kho bạc nhà nước (KBNN) dưới dạng chứng từ điện tử; tại một số địa bàn đã tổ chức phối hợp thu toàn diện, kể cả trao đổi thông tin và ủy nhiệm thu (như tại 5 quận của TP. Hải Phòng; Phòng Giao dịch KBNN tỉnh Hải Dương; các đơn vị đã triển khai tại các địa phưưog như Hà Nội, Bà Rịa - Vũng Tàu, Đà Nẵng,…). Khoảng 80% đến 90% số thu NSNN bằng tiền mặt trước đây nộp tại KBNN, nay đã được nộp tại các NHTM.
Việc thực hiện thu nộp ngân sách qua NHTM đã đem lại nhiều lợi ích cho người nộp thuế như được hưởng các ưu tiên về quy trình, thủ tục thu nộp NSNN đơn giản hóa; giảm thiểu thời gian và thủ tục nộp NSNN theo nguyên tắc. Với quy trình mới, người nộp thuế chỉ mất khoảng 5 đến 7 phút, thay vì khoảng 30 phút như trước đây để làm thủ tục nộp tiền. Đồng thời, người nộp có thể thực hiện nộp tiền tại nhiều địa điểm khác nhau, nơi có trụ sở KBNN hoặc chi nhánh, điểm giao dịch của NHTM cũng như có thể nộp tiền ngoài giờ hành chính, ngày nghỉ.
Qua quy trình mới này, vai trò quản lý nhà nước của các cơ quan thu và KBNN đã được nâng cao rõ rệt và tăng khả năng theo dõi tình trạng thu, nộp (tính thuế, đốc thuế,…) và việc hạch toán thu NSNN của KBNN được nhanh chóng, chính xác và kịp thời.
Về phía các cơ quan trong ngành Tài chính thì có thể chia sẻ và được cung cấp các thông tin về người nộp thuế với KBNN và các ngân hàng, phục vụ cho công tác quản lý thu NSNN an toàn và hiệu quả; đồng thời, được hỗ trợ trong việc thực hiện các biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thuế.
Cơ quan Hải quan có điều kiện làm thủ tục thông quan hàng hoá xuất, nhập khẩu kịp thời cho các doanh nghiệp, ngay sau khi các doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ nộp NSNN tại KBNN hoặc NHTM.
Tuy vẫn còn một số khó khăn khó khăn, vướng mắc cần khắc phục như NHNN chưa tham gia vào việc kết nối, trao đổi thông tin dữ liệu thu NSNN, nên chưa có sự điều chỉnh chuẩn thông tin của hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng (IBPS) phù hợp với chuẩn thông tin của hệ thống thu NSNN.
Do yêu cầu kết nối, trao đổi thông tin, dữ liệu điện tử, nên việc triển khai phối hợp thu NSNN chỉ được thực hiện tại những địa bàn đã triển khai dự án Hiện đại hóa thu NSNN. Phạm vi triển khai dự án Hiện đại hóa thu NSNN giai đoạn 1 còn hạn chế và trên cơ sở dữ liệu phân tán (hiện mới chỉ triển khai được tại 30 tỉnh, thành phố với trên 100 quận, huyện), nên việc triển khai phối hợp thu NSNN còn bị bó hẹp, chi phí và thời gian triển khai lớn.
Về dài hạn, chương trình này sẽ góp phần đổi mới toàn diện về cơ chế chính sách và quy trình nghiệp vụ trong công tác hành thu NSNN theo nguyên tắc: đơn giản, hiện đại, công khai, minh bạch và phù hợp với thông lệ quốc tế, trên nền tảng công nghệ thông tin hiện đại theo hướng tự động hóa phục vụ chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước đến năm 2020.
Hiện nay, các NHTM đang thực hiện phối thu NSNN như Vietinbank, BIDV, Agribank đang tiếp tục nghiên cứu, phát triển và nâng cao số lượng, chất lượng các dịch vụ thanh toán hiện đại.
Trong thời gian tiếp theo, ngành Tài chính sẽ tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về thu NSNN theo hướng xác định rõ trách nhiệm của các bên liên quan trong việc phối hợp thu NSNN; xây dựng cơ chế khuyến khích, ưu đãi người nộp thuế tăng cường sử dụng các phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt trong thu nộp NSNN.
Các đơn vị trực thuộc trong ngành Tài chính như Thuế, Hải quan sẽ khẩn trương xây dựng và ban hành quy chế quản lý, sử dụng, bảo mật thông tin về người nộp thuế, đảm bảo việc kết nối, trao đổi thông tin dữ liệu về người nộp thuế giữa các cơ quan, đơn vị liên quan luôn được bảo mật, an toàn và đúng quy định của pháp luật.
Ngọc Anh
Lao Động
