Người giàu sẽ phải đóng thuế nhiều hơn
Theo chiến lược cải cách thuế đến năm 2010, sẽ sửa đổi và ban hành một số sắc thuế mới. Vậy, với những thay đổi nào, người dân sẽ bị tác động, ảnh hưởng nhiều nhất?
Theo chiến lược cải cách thuế đến năm 2010, sẽ sửa đổi và ban hành một số sắc thuế mới. Vậy, với những thay đổi nào, người dân sẽ bị tác động, ảnh hưởng nhiều nhất?
Các “trùm đất”: sẽ lo!
“Ấn tượng” nhất trong đợt cải cách lần này có lẽ là việc dự kiến ban hành Luật Thuế sử dụng đất. Theo đó, sẽ bỏ hẳn thuế chuyển quyền sử dụng đất, đồng thời thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất sẽ chịu điều chỉnh bởi thuế thu nhập.
Đối với các doanh nghiệp thì sự thay đổi trên quả là một niềm vui lớn vì hiện nay khi sang nhượng họ phải nộp thuế “đúp”: vừa thuế chuyển quyền sử dụng đất, lại vừa thuế thu nhập doanh nghiệp (từ thu nhập chuyển nhượng). Còn theo chiến lược cải cách, doanh nghiệp chỉ nộp mỗi thuế thu nhập, ắt sẽ đỡ hơn nhiều?
Ngược lại, đối với người dân (cá nhân không đăng ký kinh doanh), theo đánh giá của một số chuyên gia, việc chuyển từ thuế chuyển quyền sử dụng đất với mức thuế suất thấp (4% đối với đất ở, đất xây dựng công trình và 2% đối với đất sản xuất nông-lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối) sang đóng thuế thu nhập thực sự sẽ là một gánh nặng.
Tuy nhiên, chính điều này mới tạo ra sự công bằng. Bởi hiện nay thuế chuyển quyền sử dụng đất mang tính “cào bằng”, bất kỳ trường hợp sang nhượng nào, dù có thu lợi nhuận hay không cũng đều phải đóng thuế chuyển quyền sử dụng đất. Cải cách thuế sắp tới sẽ khắc phục nhược điểm này bằng cách chỉ buộc những trường hợp có thu nhập từ việc sang nhượng mới nộp thuế thu nhập và thu nhập càng cao thì nộp thuế càng nhiều theo phương thức lũy tiến.
Nói cách khác, thuế thu nhập trong trường hợp này có chức năng giống như một cái phin lọc, lọc ra những người không có thu nhập và giữ lại những người rủng rẻng hầu bao từ việc chuyển nhượng. Nếu như vậy thì đối tượng chịu tác động mạnh nhất sẽ là những “ông trùm”, “bà trùm” chuyên mua bán, đầu cơ đất đai mà lâu nay thu nhập của họ Nhà nước chưa quản được.
Điều băn khoăn, theo tiến sĩ Huỳnh Viết Tấn - một chuyên gia về thuế, là ở chỗ làm sao cơ quan thuế nắm được giá chuyển nhượng thực tế để tính thu nhập một cách chính xác. Ông đề nghị giải pháp: tất cả các giao dịch về nhà đất đều bắt buộc phải thanh toán qua ngân hàng, lúc đó giá cả thực mới “lộ” ra, dễ hơn cho việc quản lý.
Ngâm nhiều tài sản: coi chừng!
Một điểm đáng chú ý trong cải cách sắp tới là sẽ ban hành một sắc thuế hoàn toàn mới mẻ đối với Việt
Theo chiến lược cải cách, thuế tài sản nhằm điều tiết, đảm bảo công bằng giữa các tổ chức, cá nhân có quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản. Tổng giám đốc Công ty TNHH Quản lý quỹ Manulife Việt Nam, ông Lê Thành Hưng, cho biết ở Mỹ những người sở hữu tài sản phải đóng loại thuế này hàng năm, tài sản càng lớn thì số thuế càng lớn.
Do đó, ngoài việc tạo ra công bằng, thuế tài sản còn có tác dụng ngăn ngừa tình trạng đầu cơ tài sản, gây lãng phí cho xã hội vì không ai dại gì ngâm tài sản để bị đánh thuế. Như vậy, sắp tới những người có nhiều biệt thự, ô tô đắt tiền… sẽ phải gồng mình chịu thuế nếu thích chơi sang hoặc là bán bớt đi để có một mức thuế hợp lý.
Gửi tiết kiệm: cũng phải đóng thuế
Cũng nhằm hướng tới sự công bằng và tăng tỷ trọng thuế trực thu, dự kiến đến năm 2007 Chính phủ sẽ trình Quốc hội thông qua Luật Thuế thu nhập cá nhân theo hướng bổ sung thêm một số đối tượng chịu thuế. Trong đó, sẽ có thêm một số đối tượng hành nghề độc lập; những người có thu nhập từ việc cho vay, lãi cổ phần, trái phiếu, tiền gửi ngân hàng. Đây là những đối tượng hiện nay đang được miễn thuế thu nhập.
Tuy nhiên, đối tượng phải nộp loại thuế này thực chất cũng tập trung vào một số những người có thu nhập cao. Ví dụ, đối với tiền gửi ngân hàng nếu mức lãi suất là 0,5%/tháng thì người gửi phải có số tiền gửi tối thiểu từ 1 tỉ đồng trở lên (cho số lãi trên 5 triệu đồng) mới phải chịu thuế. Có ý kiến cho rằng việc đưa diện này vào đối tượng chịu thuế sẽ khó khả thi. Người gửi tiền sẽ “né” bằng cách chia nhỏ số tiền gửi cho nhiều người khác trong gia đình đứng tên.
Ngược lại, trong trường hợp thu nhập được kiểm soát chặt chẽ, việc đánh thuế thu nhập sẽ dẫn đến tác dụng phụ: các tổ chức tín dụng cũng như thị trường chứng khoán sẽ khó khăn hơn trong việc thu hút đầu tư, tiền gửi?
TBKTSG