Thị trường điện máy: Lo lắng trước giờ G
Chỉ còn hơn 3 tháng nữa là thị trường bán lẻ Việt Nam mở cửa ra thế giới. Nhiều doanh nghiệp (DN) bán lẻ điện máy trong nước đang lo lắng sẽ khó tồn tại khi những “người khổng lồ” nước ngoài bắt đầu vào Việt Nam.
Khi đại gia ngoại vào cuộc
Theo cam kết gia nhập WTO, từ 1/1/2009, thị trường bán lẻ Việt Nam sẽ mở cửa, khi đó các DN bán lẻ nước ngoài sẽ được phép đầu tư thành lập các kênh phân phối, siêu thị 100% vốn nước ngoài. Và nhiều tập đoàn bán lẻ hàng đầu thế giới đang chuẩn bị cho kế hoạch thâm nhập thị trường.
Lĩnh vực bán lẻ điện máy cũng đang nằm trong "tầm ngắm" của các tập đoàn bán lẻ nước ngoài. Theo các DN, hiện nay tập đoàn bán lẻ hàng đầu của Nhật Bản là Best Denky đã có mặt tại Việt Nam, liên doanh với Công ty Thương mại và Tiếp thị Bến Thành (Carings) thành lập 2 siêu thị điện máy là Best - Carings tại Hà Nội và Cần Thơ.
Tập đoàn bán lẻ GS Retail lớn nhất Hàn Quốc đã ký kết với Công ty Đầu tư và Phát triển công nghiệp Bình Dương (Becamex IDC) thuê 7ha đất tại Khu công nghiệp Mỹ Phước III để xây dựng khu trung tâm thương mại tổng hợp gồm khách sạn, nhà hàng, văn phòng cho thuê, siêu thị bán lẻ, khu vui chơi giải trí, thể thao... với quy mô lớn.
Các tập đoàn lớn của Mỹ là Best Buy và Circuit City... đang chuẩn bị vào Việt Nam. Khi các tập đoàn này vào Việt Nam, chắc chắn không chỉ để mở 1-2 siêu thị mà sẽ là một chuỗi siêu thị tại nhiều tỉnh thành. Và khi đó thị trường điện máy bắt đầu cạnh tranh quyết liệt.
Việt Nam được nhận định là thị trường hàng đầu về tiêu dùng hàng hi-tech trong tương lai. Khát khao sở hữu những phương tiện hiện đại của người Việt Nam được nhìn nhận cao hơn cả những nước đang phát triển như Ấn Độ, Trung Quốc, Brazil. Theo đánh giá của GS Retail, thị trường bán lẻ hàng điện tử tiêu dùng Việt Nam đạt khoảng 3 tỉ USD năm 2007 và có tốc độ tăng trưởng lên đến 30-40%/năm trong giai đoạn 2008-2010. Bởi vậy đây là "chiếc bánh" rất hấp dẫn trong con mắt các tập đoàn bán lẻ nước ngoài.
DN gặp khó, người tiêu dùng được lợi
Khi các tập đoàn bán lẻ lớn vào Việt Nam, người tiêu dùng sẽ được hưởng lợi rất nhiều bởi giá bán rẻ, dịch vụ chuyên nghiệp và hàng hoá luôn luôn cập nhật, phong phú từ khắp mọi nơi trên thế giới... Còn với các DN Việt Nam thì khó khăn là khó tránh khỏi.
Theo ông Ngô Thành Đạt, Trưởng phòng Marketing, Công ty cổ phần Pico thì các tập đoàn nước ngoài có tiềm lực tài chính rất mạnh, khi vào Việt Nam thường chiếm lĩnh những vị trí đẹp với diện tích lớn và họ có thể xây dựng hệ thống đại siêu thị điện máy với mỗi siêu thị cỡ 10.000m2.
Ông Đạt phân tích rằng quy mô lớn có rất nhiều thuận lợi trong kinh doanh bởi khi các nhà phân phối cam kết bán hàng với doanh số lớn cho một nhà sản xuất nào đó thì sẽ được hỗ trợ rất nhiều. Ví dụ như Pico Plaza hay Nguyễn Kim 1 năm có doanh thu từ bán các sản phẩm điện tử cho mỗi hãng khoảng 200-400 tỷ đồng, được nhà sản xuất hỗ trợ rất nhiều.
Hầu hết các nhà sản xuất đều hỗ trợ cho các nhà bán lẻ lớn các chi phí về doanh số và marketing, hỗ trợ về mặt bằng (riêng Samsung mỗi năm hỗ trợ cho Pico Plazza 2 tỷ đồng tiền mặt bằng để có vị trí trưng bày đẹp), chi phí quảng cáo khoảng 4-8% giá thành, bán hàng trưng bày giảm tới 40%-50%, đổi hàng mới trong 7 ngày, bảo hành về giá (khi hàng giảm giá thì lượng hàng trong kho còn tồn bao nhiêu sẽ được đền bù toàn bộ phần giá giảm), đảm bảo lãi suất bán lẻ (nếu trên thị trường, thấy cửa hàng nào bán ra sản phẩm tương tự với giá thấp nhất, thì các nhà bán lẻ được bán ra bằng giá đó và vẫn được đảm bảo lãi 10%)...
Với tất cả sự hỗ trợ trên, sẽ làm cho giá bán các sản phẩm giảm rất mạnh và người tiêu dùng được hưởng lợi. Bên cạnh đó dịch vụ chăm sóc khách hàng của các siêu thị lớn cũng ngày càng tốt, chuyên nghiệp hơn và liên tục có các chương trình khuyến mãi, giảm giá mà các cửa hàng nhỏ lẻ không thể có được.
DN nội trước bài toán cạnh tranh
Hiện nay các cửa hàng điện máy nhỏ lẻ vẫn đang hoạt động bình thường, nhưng chỉ thời gian ngắn nữa, các cửa hàng này sẽ rất khó cạnh tranh với các tập đoàn với quy mô lớn lại mạnh về tài chính. Các DN lớn như Nguyễn Kim hay Pico... cũng không tránh khỏi cạnh tranh quyết liệt khi các tập đoàn nước ngoài có mặt tại thị trường Việt Nam.
Cảm nhận thấy "hơi nóng phả sau gáy", các DN trong nước cũng đang lên kế hoạch để tránh hậu quả "chiếc bánh" rơi hết vào tay các tập đoàn nước ngoài.
Theo ông Đạt, muốn tồn tại và phát triển thì các DN bán lẻ cần phải có quy mô lớn, giá cả cạnh tranh và dịch vụ chuyên nghiệp. Để biến điều này thành hiện thực, tất yếu phải nâng tầm DN, xây dựng chuỗi siêu thị lớn tại nhiều địa điểm trên cả nước và thu hút, đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao.
Sài Gòn Nguyễn Kim đã có mặt tại Hà Nội với 1 trung tâm bán lẻ điện máy trên phố Tràng Thi, dự kiến đến 2009, chuỗi trung tâm mua sắm Sài Gòn Nguyễn Kim cũng sẽ có 9 trung tâm bán lẻ và đến năm 2015 sẽ có đủ các trung tâm bán lẻ trên mỗi tỉnh thành lớn cả nước. Công ty cổ phần Pico cho biết sẽ phát triển một chuỗi 10 siêu thị điện máy trên cả nước trong thời gian tới. Các DN khác như Chợ Lớn cũng đã vươn ra Hà Nội với siêu thị Hom Center (HC) và tiếp tục mở thêm nhiều siêu thị khác...
Điều vướng mắc nhất với các tập đoàn bán lẻ lớn khi đầu tư 100% vốn vào Việt Nam là muốn mở siêu thị nào thì phải xin cấp phép cho riêng siêu thị đó, còn nếu liên doanh với các DN Việt Nam thì không cần phải xin phép với từng siêu thị, nhưng chỉ được giữ 49% vốn góp. Chính vì vậy các tập đoàn nước ngoài vào Việt Nam muốn phát triển nhanh cũng phải gặp những trở ngại.
Nhưng ngược lại, với tiềm năng tài chính mạnh, họ có thể sẽ sở hữu nhiều vị trí đất đẹp mà các DN Việt Nam không bao giờ có được và với tính chuyên nghiệp cao cùng năng lực bán hàng với số lượng lớn sẽ là thế mạnh gây ra nhiều khó khăn cho các DN Việt Nam.
Các DN bán lẻ lớn của Việt Nam tuy gọi là lớn nhưng vẫn thua xa các tập đoàn nước ngoài về mọi mặt, vì vậy nếu không có kế hoạch và chiến lược phát triển chắc chắn sẽ bị "thôn tính" trong tương lai không xa, còn theo dự báo sẽ chỉ khoảng 20% các cửa hàng điện máy nhỏ lẻ tồn tại được và cũng chỉ tồn tại chủ yếu ở các vùng xa xôi.
vnn