Thư giãn bằng sự phi lý
Tiếng Anh có nhiều thành ngữ, dùng riết thành quen, không ai thắc mắc vì sao lại nói thế. Chính người Anh cũng không bao giờ nghĩ vì sao họ lại tả một chuyến bay thẳng, một chuyến bay không quá cảnh ở sân bay nào gọi là a non-stop flight. Dịch sát là một chuyến bay không bao giờ dừng lại - nghe rất ghê.Để thư giãn, tuần này xin mời các bạn đọc một số câu chứa đầy sự phi lý như thế. Ví dụ một cốc nước lạnh là a cold glass of water, một tách cà phê nóng là a hot cup of coffee. Bản thân cái cốc lạnh hay nóng ai quan tâm ? Chúng ta chỉ muốn cold water hay hot coffee nhưng phải nói như thế mới phải đạo. Tương tự, a hot water heater máy đun nước bị phát hiện là thừa chữ hot vì đã là nước nóng cần gì đun nấu.
Khi diễn tả chuyện suýt nữa đụng nhau - người Anh có thành ngữ a near miss. Nhưng thật ra miss là trật, là nhỡ nên near miss lẽ ra đã là đụng phải nhau rồi. Diễn tả chuyện mang giày vớ, tiếng Việt nghe cũng vô lý như tiếng Anh - put on your shoes and socks - vì ai ai cũng phải mang vớ trước xong rồi mới mang giày vào.
Trong câu The bus goes back and forth between the terminal and the airport, điều vô lý là xe buýt phải chạy đi rồi mới chạy về nhưng trật tự của thành ngữ back and forth luôn luôn ngược ngạo như vậy.
Kẹt xe tiếng Anh gọi là bottleneck cái cổ chai nên mới có câu I got caught in one of the biggest traffic bottlenecks of the year. Thế nhưng cổ chai càng lớn, dòng lưu thông càng dễ dàng nên lẽ ra phải nói I got caught in one of the smallest traffic bottlenecks of the year.
Đến đây xin thú thật, những phát hiện này là do chính người Anh sưu tầm và viết nên. Họ phát hiện những phi lý như trường hợp những nơi thấp không cẩn thận dễ đụng đầu, người ta thường treo bảng - watch your head. Tác giả lý luận, làm sao coi chừng cái đầu được mà phải là coi chừng kẻo bể trán !
Thành ngữ gây ấn tượng tốt là put your best foot forward Put your best foot forward during an employment interview. Thế nhưng con người chỉ có hai chân, làm sao có cái thứ ba để so sánh good foot, better foot và best foot. Tương tự trước khi hai đội bóng ra thi đấu, người ta thường chúc - May the best team win. Chỉ hai đội thì sao có best team ở đây được.
Thành ngữ giữ bình tĩnh, che giấu cảm xúc có cụm từ keep a stiff upper lip. Nhưng các bạn để ý mà xem, khi xúc động chúng ta cố kiểm soát môi nào, môi trên hay môi dưới? Vì vậy tác giả nói lẽ ra thành ngữ này phải sửa lại là lower lip.
Từ literally theo nghĩa đen, thật sự là một từ bị chê lạm dụng trong tiếng Anh. Ví dụ nói The movie kept me literally glued to my seat thì thật ra tôi đâu có bị dán dính vào ghế. Hay nói He literally died laughing là ông ấy đâu có chết vì cười. Lẽ ra nên dùng từ figuratively cho chính xác.
Ở khía cạnh khác của chuyện phi lý mang tính thời sự hơn, tại Trung Quốc hiện đang có một người chủ trương dạy tiếng Anh bằng cách hét lớn các câu thông dụng soạn sẵn và đáng ngạc nhiên là có hàng triệu người đang nghe theo lời anh ta. Một bản tin Reuters miêu tả chuyện này bằng tít - “Crazy English takes China by storm”. Crazy English là tên Li Yang đặt cho phương pháp của mình còn takes China by storm là gây xôn xao dư luận, là hoàn toàn chinh phục.
Ba năm qua, Li Yang đã luyện hét như thế cho 14 triệu học viên, từ học sinh phổ thông đến các doanh nhân và cả sĩ quan quân đội. Li nói kỹ thuật này nhằm vượt qua mặc cảm tự ti, sự rụt rè và nỗi lo nói sai của học viên. Lớp đông nhất có lúc đến 30.000 người cùng nhau hét trong sân vận động.
TBKTSG