Tiền gửi nhiều … vay vẫn khó?
Trong tuần qua, cuộc chạy đua lãi suất diễn ra rầm rộ. Có nhiều ngân hàng trong một tuần đã liên tục tăng lãi suất 2-3 lần và mở ra nhiều chương trình khuyến mãi. Điều này đã làm cho nguồn vốn huy động của các ngân hàng đã thoát khỏi tình trạng “khan hiếm”. Nhưng không phải ngân hàng nào cũng “rộng cửa”cho vay!
Tiền gửi vào nhiều…
Các ngân hàng đã tạm thời thoát khỏi cảnh “ăn đong” trên thị trường liên ngân hàng với lãi suất cao. Lượng tiền gửi của ngân hàng đã tăng gấp ba lần so với khi chưa bỏ trần lãi suất. Có đến 70% lượng tiền gửi có kỳ hạn từ một tuần đến hai tháng. Cũng có ngân hàng cổ phần, trong một tháng qua, nguồn vốn đã tăng thêm được 4.000 tỉ đồng. Theo nhận định của các chuyên gia, đây là tín hiệu tốt cho thị trường tiền tệ và là cơ sở để tới đây các ngân hàng có thể tiếp tục bơm vốn cho nền tinh tế.
Các ngân hàng đều đua lãi suất ở các kỳ hạn ngắn hạn nên lãi suất qua đêm được nhiều người tranh thủ. Điều đáng chú ý là lượng tiền gửi qua đêm tại các ngân hàng cổ phần tăng khá mạnh, nhất là ACB, Eximbank, SCB... Do lãi suất gửi tiền trên tài khoản thẻ quá thấp (chỉ bằng ¼ so với lãi suất khi gửi qua đêm) nên lượng tiền mặt rút qua máy ATM cũng tăng lên gấp 2-3 lần. Ngân hàng phải nạp tiền bổ sung nhiều lần nhưng máy vẫn thường xuyên ở tình trạng thiếu tiền. Ngược lại, số lượng giao dịch thanh toán qua thẻ lại giảm mạnh.
Đến nay, nhìn chung, các khối ngân hàng đều dư thừa vốn khả dụng. Tuy nhiên, mức dư thừa không phân bố đều giữa các ngân hàng. Khối Ngân hàng thương mại Nhà nước, nước ngoài dư thừa ở mức cao trong khi khối Ngân hàng thương mại cổ phần dư thừa thấp. Nhà nước tiếp tục thực hiện bán ngoại tệ hỗ trợ cho các Ngân hàng thương mại, đồng thời điều hành tỉ giá theo hướng để VND giảm giá so với USD.
Lại vướng hạn mức tăng trưởng tín dụng!
Đầu vào đã dồi dào nhưng không phải ngân hàng nào cũng “rộng cửa” cho vay. Một số ngân hàng vẫn dừng cho vay do đã cho vay quá nhiều và gần hết hạn mức tăng trưởng tín dụng. Đây là một trở ngại lớn của các ngân hàng. Tới đây, có thể một số ngân hàng vẫn tiếp tục dừng cho vay vì mức tăng tín dụng đã ngấp nghé 30%.
Nhiều ngân hàng cho biết tới đây sẽ ưu tiên cho vay ngắn hạn để các doanh nghiệp duy trì sản xuất kinh doanh. Các dự án đầu tư mới, cần vốn vay trung - dài hạn sẽ được cho vay hạn chế để phù hợp với nguồn vốn huy động hiện nay và chủ yếu là ngắn hạn.
Nhiều chuyên gia cũng cho rằng phải giảm bớt đà tăng tín dụng, nhưng không nên làm quá đột ngột, vì như thế sẽ gây khó khăn cho các doanh nghiệp có các dự án đang triển khai dở dang. Năm 2007, tăng trưởng tín dụng lên tới 58%, trong khi dự kiến năm 2008 con số này chỉ còn 30%.
Ngân hàng Nhà nước cũng đang xem xét tình hình và nghiên cứu để có những quy định phù hợp. Mặc dù các ngân hàng thương mại đề nghị Ngân hàng nhà nước cho phép các ngân hàng thu phí dịch vụ tín dụng. Nhưng nhiều khả năng ngân hàng Nhà nước chỉ cho phép thu một số loại phí hợp lý, chính đáng với tỉ lệ thu có khống chế.
Khi điều kiện thị trường tiền tệ thay đổi, ngân hàng Nhà nước sẽ xem xét điều chỉnh các mức lãi suất biến động theo một biên độ nhất định.Với tình hình giá cả và thanh khoản hiện nay của các ngân hàng, nhiều khả năng mức lãi suất cơ bản, lãi suất chiết khấu và lãi suất tái cấp vốn sẽ duy trì ở mức hiện nay trong ngắn hạn.
Việc điều chỉnh tăng trong tuần tới sẽ tập trung vào loại tiền gửi thanh toán và các kỳ hạn ngắn với mức từ 15%/năm trở xuống. Vì vậy, sự điều chỉnh lãi suất cơ bản (nếu có) thì tháng 7/2008 mới là thời điểm xem xét.
dddn