[Trực tiếp] Phiên tòa sơ thẩm xét xử bầu Kiên ngày thứ tám

14h chiều 28/05/2014, phiên tòa xét xử ông Nguyễn Đức Kiên và các đồng phạm tiếp tục.

LS Nguyễn Minh Tâm bào chữa cho ông Trịnh Kim Quang.

Có những tình tiết mới đã xuất hiện so với hồ sơ, được xem xét công khai nhưng đại diện VKS không đề cập gì.

Vềquá trình tố tụng, quyết định khởi tố bị can Trịnh Kim Quang là vi phạmđiều 126 luật tố tụng hình sự. QĐ này không ghi những nội dung quan trọng: ngày lập biên bản họp HĐQT, không ghi rõ luật TCTD 2010 có hiệu lực từ 1/1/2011, không ghi thời điểm Huyền Như lừa đảo chiếm đoạt tiền từ tài khoản của 19 cá nhân là nhân viên của ACB. Điều này khiến cho, khi đối chiếu thời điểm xảy ra hành vi và thời điểm áp luật đã thấy các CQĐT đã tự cho mình áp dụng luật TCTD và thông tư 02 của NHNN. QĐ khởi tố bị can là không đủ căn cứ pháp luật.

Về quyết định tách nhậpvụ án với vụ Huyền Như, căn cứ khoản 2 điều 3 bộ Luật hình sự, việc xácđịnh tội của các bị cáo này không thể tách rời với vụ Huyền Như cũng như trách nhiệm dân sự của Vietinbank. Việc kết tội các thành viên HĐQT của ACB có cố ý làm trái gây hậu quả nghiêm trọng hay không phải xem xétthiệt hại của ACB có được đền bù hay không.

Cáo trạng truy tố các bị cáo vì ban hành chủ trương mua cổ phiếu trên TTCK – làm trái quy định QĐ 27 của Bộ Tài chính chứ không truy tố vì hành vi thực hiện đầu tư cổ phiếu sau đó. Đó là giới hạn phạm vi truy tố của cáo trạng.

Luận cứ bào chữa của Luật sư:

Vềhành vi chủ trương ủy thác cho nhân viên gửi tiền của ACB, hành vi của các thành viên HĐQT không trái với điều 106 luật TCTD do luật này có hiệu lực từ 1/1/2011 nên không có tác dụng hồi tố với hành động xảy ra trước đó. Việc ủy thác này lúc đó chịu điều chỉnh của Luật TCTD 1997, quyết định 742 của Thống đốc NHNN. Việc ủy thác trong giai đoạn này không gây ra bất kỳ thiệt hại nào. VKS tối cao đã buộc phải thừa nhận rằng trước ngày 1/1/2011 không cấm các TCTD gửi tiền vào TCTD khác mà còn cho phép. Điều này đã được ghi vào hồ sơ bổ sung. Không thể nào việcNHNN chậm ban hành văn bản hướng dẫn lại có nghĩa rằng các văn bản đã được Quốc hội thông qua lại không được phép áp dụng và không có nghĩa làcác TCTD phải dừng các hoạt động khi chưa được hướng dẫn.

Cho đến nay, NHNN cũng chưa có văn bản hướng dẫn nào về việc TCTD ủy thác cho các cá nhân gửi tiền vào TCTD khác. Có nghĩa là điều này là điều đương nhiên mà các TCTD được thực hiện nên NHNN không cần văn bản hướng dẫn. Thực tế, ACB đã thực hiện điều này từ năm 2008.

“Đây là mộtthực tế rất bất cập trong công tác quản lý hành chính của nước ta” – LSbày tỏ quan điểm. – “NHNN phải tự xác định trách nhiệm của mình trong việc quản lý hệ thống ngân hàng”.

Giả sử ACB phải chờ hướng dẫn của NHNN thì chính NHNN đã không thực hiện tròn trách nhiệm của mình. Nếu ACB sai, phải xử lý như thế nào? Chính NHNN cũng nói chưa có chế tàixử lý. Vậy VKS không có căn cứ để xử lý về mặt hình sự đối với các bị can.

Về mặt chủ quan, vào thời điểm ký biên bản họp HĐQT của ACB, các thành viên không phải cố ý làm trái. Không ai thấy trước hậu quả mất tiền và mong muốn bị mất tiền từ chủ trương này.

Việcđể mất 718 tỷ không phải do lãnh đạo ACB cố ý làm trái. Vietinbank phảitrả lại ACB, và Huyền Như phải trả lại cho Vietinbank. Nếu VKS rằng có hậu quả thì hãy chứng minh.

LS Tâm tiếp tụcbào chữa về chủ trương đầu tư cổ phiếu của HĐQT ACB, là đầu tư vào các cổ phiếu tốt có thanh khoản cao. Nhưng VKS dường như đã cố gắng hướng các lời khai của những nhân chứng tại tòa để chứng minh rằng chủ trương của HĐQT ACB là đầu tư vào cổ phiếu ACB thông qua ACBI. Song chính nhữngnhân chứng này cũng đã giải thích lại lời khai trong bản điều tra. 

Luậtsư Tâm nhắc lại chi tiết lời khai của công ty kiểm toán PWC về việc ôngLý Xuân Hải đã rất ngạc nhiên và tức giận khi biết thông tin. Điều này có tính xác thực hơn nhiều so với những lời khai “đầy mâu thuẫn” của cácnhân chứng mà tòa triệu tập.

Kết luận lại, Luậtsư Tâm nói, vụ án này xảy ra trong hoàn cảnh rất phức tạp. Luật quy định còn nhiều khiếm khuyết. CQĐT có lúng túng trong việc giải quyết. Vụán này xuất phát từ chính thực trạng luật pháp của chúng ta, cho nên cần có cái nhìn tổng thể về thị trường tài chính và luật pháp để xem xéthành vi của các bị cáo.

................................

NGÀY XÉT XỬ THỨ 1 - NGÀY 20/5

Nội dung phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ bầu Kiên sáng 20/5

Phiêntòa xét xở sơ thẩm bầu Kiên và 8 đồng phạm được mở trở lại sau khi tạmhoãn ngày 16/4. Phiên tòa dự kiến kéo dài đến ngày 5/6.

Tòa án quyết định tạm đình chỉ vụ án đối với ông Trần Xuân Giá do bệnh nặng và đang rất yếu

- Nội dung phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ bầu Kiên chiều 20/5

Cácbịcáo đều cho rằng các tội danh bị truy tố là không chính xác, không thỏa đáng. Tòa xét hỏi 2 nhân viên dưới quyền của ông Kiên là bà Yến và ông Thanh về hoạt động đầu tư tài chính của ACBI

NGÀY XÉT XỬ THỨ 2 - NGÀY 21/5

- Nội dung phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ bầu Kiên sáng 21/5

Tòa xét hỏi về hoạt động mua bán cổ phiếu thép Hòa phát, về kinh doanh vàng

BầuKiên khẳng định nhiều người biết cổ phiếu thép Hòa Phát đã bị thế chấp. Chủ tịch Hòa Phát Trần Đình Long trong khi đó khai là không biết.

Về kinh doanh vàng, bầu Kiên khẳng định chỉ kinh doanh giá vàng chứ không kinh doanh vàng hay vàng trạng thái.

- Nội dung phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ bầu Kiên chiều 21/5

Tòa xét hỏi về hoạt động kinh doanh của ACBI

Cáccơquan né tránh trách nhiệm trả lời về hoạt động kinh doanh của công tybầu Kiên. Ông Kiên đề nghị triệu tập đại diện VCCI và mời bà Phạm ChiLan làm nhân chứng trả lời vì tất cả các cơ quan mà Tòa đã hỏi đều không đủ thẩm quyền để trả lời về vấn đề của ông

NGÀY XÉT XỬ THỨ 3 - NGÀY 22/5

- Nội dung phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ bầu Kiên sáng 22/5

Tòa xét hỏi về hoạt động kinh doanh của ACB, công ty B&B ,hoạt động ủy thác đầu tư

Bầu Kiên tay cầm các văn bản, tự bào chữa trước tòa bằng việc dẫn quy định pháp luật và chỉ ra các sai sót của cơ quan điều tra

Nội dung phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ bầu Kiên chiều 22/5

Tòa thẩm vấn về ủy thác đầu tư tiền gửi , về hoạt động kinh doanh của các công ty con

NGÀY XÉT XỬ THỨ 4 - NGÀY 23/5

- Nội dung phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ Bầu Kiên sáng 23/5

Tòa thẩm vấn về việc ủy thác tiền gửi của ACB tại Vietinbank

-NHNNkhẳngđịnh trước khi luật các TCTD 2010 có hiệu lực từ ngày 1/1/2011 thì không có luật nào quy định về ủy thác gửi tiền, nhưng giữ nguyên quan điểm ngân hàng đem tiền đi gửi vào ngân hàng khác để hưởng lãi suấtcao hơn là vi phạm luật TCTD.

- Kế toán trưởng ACB và người được toàn quyền đi liên hệ với đại diện Vietinbank để gửi tiền đều khai không biết Huyền Như.

- Huyền Như khai cố tình chiếm đoạt 718 tỷ đồng của ACB do ngân hàng này có nhiều sơ hở

- Nội dung phiên tòa xử sơ thẩm vụ Bầu Kiên chiều 23/5

Tòa xét hỏi về việc gửi tiền tại Vietinbank và đầu tư cổ phiếu ACB

HuyềnNhưvà Vietinbank cho rằng do ACB quản lý lỏng lẻo nên tạo điều kiện cho Như chiếm đoạt tài sản. Phía ACB khẳng định nhân viên ngân hàng giao dịch với Huyền Như với tư cách pháp nhân nên Vietinbank phải trả tiền.

Các bị cáo khẳng định việc đầu tư của ACBS không sai chủ trương. Tiền mua cổ phiếu ACB không phải của ACB mà của Vietbank. Việc hợp tác đầu tư vớicác đơn vị khác không sai.

NGÀY XÉT XỬ THỨ 5 - NGÀY 24/5

Nội dung phiên tòa xét xử sáng 24/5

Hỏi về hoạt động ủy thác gửi tiền tại Vietinbank

ĐạidiệnNHNN có mặt trả lời về các vấn đề liên quan tới hoạt động ngân hàng tuy nhiên hầu hết các câu trả lời là không biết, không nhớ hoặc xinkhông trả lời. Đại diện Vietinbank và luật sư đối đáp căng thẳng xungquanh vấn đề trách nhiệm của Vietinbank với tài sản của khách hàng.

NguyênTGĐACBkhẳng định kiểm tra các chứng từ thì tiền của nhân viên ACB gửi đã vàohệ thống Vietinbank. Bầu Kiên đề nghị kiểm tra hệ thống của NHNNlà biết tiền đã vào hay chưa.

Nội dung phiên tòa xử chiều 27/5

Tòabước sang phần tranh tụng. Các luật sư bào chữa cho bị cáo Trần Ngọc Thanh và Nguyễn Thị Hải Yến tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản; bào chữa chobị cáo Nguyễn Đức Kiên tội lừa đảo và kinh doanh trái phép

Cácluật sư đều cho rằng, các mức phạt mà Viện kiểm sát đề nghị (ông Kiên 30 năm tù; ông Thanh 9 -10 năm; bà Yến 7 – 8 năm) là quá nặng và cho rằng buộc tội lừa đảo là không thỏa đáng vì các hành vi của các bị cáo chỉ là hành vi chứ chưa cấu thành tội, hơn nữa Hòa Phát đã nhận đủ 264 tỷ đồng tiền mua cổ phiếu chuyển cho ACBI và thừa nhận sai sót nên khôngxác định được đối tượng bị lừa.

Về tội kinh doanhtrái phép, luật sư cũng cho rằng không thỏa đáng với ông Kiên, và rằng nếu ông Kiên bị truy tố tội kinh doanh trái phép thì về sau, CQĐT có thểkhởi tố bất kỳ ai tham gia đầu tư chứng khoán trên thị trường và bất kỳDN nào đã đầu tư góp vốn vào DN khác.

Ông Kiên xin tự bào chữa cho mình nhưng không được chấp thuận, HĐXX yêu cầu ông Kiên có thể bào chữa sau luật sư.

SÁNG 28/5:

Nội dung phiên toà xét xử sơ thẩm vụ bầu Kiên sáng 28/5

Luậtsư đề nghị xem xét lại kết luận các bị cáo vi phạm tội danh cố ý làm trái quy định gây hậu quả nghiêm trọng. Đồng thời, luật sư đề nghị bác bỏ quy kết tội trốn thuế với ông Kiên.