Ai chạy theo ai?
Lại thêm một lần nữa, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) lại phải ra một văn bản hướng dẫn hoạt động cho vay của các ngân hàng. Lần này là hướng dẫn các ngân hàng áp dụng lãi suất đối với các hợp đồng ký trước ngày 19/5/2008, ngày mà lãi suất cơ bản mới 14% có hiệu lực.
Trước hướng dẫn này đã có hàng loạt các văn bản điều chỉnh khác liên quan những phát sinh trong hoạt động cho vay, mua bán ngoại tệ… Nếu nhìn vào thực trạng này thì có thể thấy hình ảnh “chạy theo thị trường” của cơ quan quản lý, nhưng đối với các ngân hàng, họ cũng phải xoay liên tục trước những yêu cầu liên tiếp từ phía NHNN. Không biết ai đang phải chạy theo ai?
Theo như tinh thần công văn mới nhất của NHNN số số 6399/NHNN-CSTT vừa được ban hành vào đầu tuần thì tất cả các hợp đồng tín dụng được ký trước hay sau ngày 19/5 (ngày Quyết định 16 về thay đổi lãi suất cơ bản từ 12%/năm lên 15%/năm có hiệu lực thi hành), nếu có điều chỉnh lãi suất thì đều không được vượt quá mức trần 21%.
Ông Hồ Hữu Hạnh, Giám đốc NHNN - Chi nhánh TP. HCM cho biết, sở dĩ NHNN ban hành văn bản trên là do trong thời gian qua đã có nhiều lấn cấn trong việc xử lý vi phạm đối với các trường hợp NH ký hợp đồng cho vay trước khi Quyết định 16 có hiệu lực.
Theo ông Hạnh, kể từ khi đường dây nóng của NHNN - Chi nhánh TP. HCM được hình thành, các phản ánh từ phía khách hàng chủ yếu là việc phàn nàn NH còn nhiều vi phạm trong quá trình áp dụng LS cho vay. Các trường hợp vi phạm được khách hàng phản ánh trong thời gian qua chủ yếu rơi vào các hợp đồng tín dụng mà NH đã ký với khách hàng trước khi NHNN điều chỉnh lãi suất cơ bản từ 12%/năm lên 14%/năm.
Cụ thể, nhiều NH ký hợp đồng tín dụng với khách hàng trước ngày 19/5 đều áp dụng thêm các khoản phụ phí khác như: thu xếp vốn, quản lý hồ sơ, cung cấp hạn mức tín dụng, thẩm định tài sản… với mục tiêu nâng LS cho vay lên mức phổ biến 20 - 22%/năm để bù đắp chi phí đầu vào. Do đó, các hợp đồng ký trước ngày 19/5, nhưng giải ngân sau đó vẫn được một số NH tính phụ phí. Phía khách hàng vay vốn lại tỏ ra bức xúc, vì cho rằng tín dụng được cung cấp sau ngày 19/5 thì phải được hưởng mức LS vay mới tối đa là 21%/năm (tương đương 1,75%/tháng), không chịu thêm một khoản phụ phí nào.
Theo Phó tổng giám đốc một ngân hàng tại TP.HCM, việc đưa ra hướng dẫn trên là cần thiết cho các ngân hàng để có một cơ sở áp dụng lãi suất điều chỉnh, đồng thời tránh những phàn nàn của khách hàng. Tuy nhiên, việc các văn bản mới liên tục được NHNN ban hành đột ngột thời gian gần đây đã tạo ra áp lực lớn cho các nhà băng trong quá trình điều hành hoạt động.
Vị phó tổng giám đốc trên cho biết, chỉ tính riêng trong hệ thống của NH ông cũng cảm thấy quá nhiều rắc rối, có khi phải ban hành đến 2 - 3 thông báo nội chỉ trong 1 ngày. Giám đốc các điểm giao dịch điên đầu với những thông báo nội bộ liên tục được phát đi, nhằm đáp ứng theo yêu cầu mới của NHNN.
Trên thực tế, NHNN đã ban hành thêm 2 văn bản mới về việc cấm thu phí liên quan trong quá trình cung cấp tín dụng ngoài LS cho vay 21%/năm. Cụ thể, trong ngày 10/6, NHNN có quy định cấm các NH thu phí trong quá trình cho vay ngoài LS theo quy định của NHNN. Không được thu các khoản phí liên quan trên, các NH bắt đầu tính đến việc sử dụng hình thức ký quỹ, buộc khách hàng gửi lại một phần vốn vay, hưởng LS thấp… Do đó, để quán triệt và bình ổn thị trường, NHNN tiếp tục có thêm văn bản mới.
NHNN cấm NH không được sử dụng các biện pháp gián tiếp làm tăng chi phí của người vay. Nhưng trong bối cảnh thị trường có nhiều biến động, chi phí đầu vào đội lên quá cao theo nhịp điệu của LS tiền gửi, buộc NH phải tranh thủ cơ hội để đảm bảo doanh thu. Các NH tiếp tục tận thu phí đối với các hợp đồng tín dụng ký trước ngày 19/5. Sau khi đường dây nóng của NHNN được thành lập, để giải quyết những vướng mắc này, NHNN tiếp tục ban hành thêm Công văn 6399. Tuy nhiên, để đáp ứng những yêu cầu này, các NH cho biết, họ đang phải rượt đuổi trong tình trạng hụt hơi.
đtck
