“Bóng ma” năm 2021 trở lại chứng khoán Mỹ: SPAC, cổ phiếu meme và nỗi lo bong bóng AI
Thị trường chứng khoán Mỹ đang trải qua thời kỳ hoàng kim với hàng loạt kỷ lục được thiết lập, nhưng chính điều này lại khiến nhiều chuyên gia trên Phố Wall lo ngại rằng đà tăng năm 2025 có thể sắp chạm ngưỡng.
Thị trường cổ phiếu Mỹ đang ở mức cao nhất mọi thời đại, lãi suất đang giảm, tăng trưởng lợi nhuận vẫn mạnh mẽ và các biện pháp cắt giảm thuế đang tăng cường ngân quỹ doanh nghiệp. Trước bối cảnh tích cực này, các nhà phân tích đang liên tục điều chỉnh tăng mục tiêu cuối năm cho chỉ số S&P 500.
Tuy nhiên, nhiều nhà đầu tư bắt đầu lo ngại rằng "quá nhiều điều tốt đẹp" lại có thể là dấu hiệu nguy hiểm. Nhìn lại quá khứ, tháng 10 tường là giai đoạn khó khăn của thị trường, và nhiều dấu hiệu quá nóng - từ đầu cơ gia tăng trên các cổ phiếu meme đến định giá doanh nghiệp căng thẳng - có thể báo hiệu một đợt điều chỉnh sắp xảy ra.
"Đặc điểm của đợt tăng này làm tôi hơi lo ngại, và có cảm giác như chúng ta đang ở những hiệp cuối của trận đấu", Nate Thooft, Giám đốc đầu tư về cổ phiếu và giải pháp đa tài sản tại Manulife Investment Management, nhận định.
Mặc dù vậy, nhiều chuyên gia vẫn cho rằng đà tăng hiện nay xuất phát từ nền tảng vững chắc. Nền kinh tế Mỹ đã chứng tỏ khả năng phục hồi, thị trường việc làm dù đang hạ nhiệt nhưng không sụp đổ, và cuộc chiến thương mại chưa thúc đẩy lạm phát tăng mạnh trở lại. Các nhà phân tích hiện không còn lo ngại quá nhiều về một cuộc suy thoái do thuế quan, giúp thúc đẩy chỉ số S&P 500 tăng 13% từ đầu năm đến nay, trong khi chỉ số công nghiệp Dow Jones và Nasdaq lần lượt tăng 9% và 17%.
Đáng chú ý, đà tăng đã lan rộng ra khỏi nhóm cổ phiếu công nghệ lớn. Chỉ số Russell 2000, đại diện cho các công ty vốn hóa nhỏ, gần đây đã đạt mức cao kỷ lục lần đầu tiên kể từ năm 2021, cho thấy các doanh nghiệp nhỏ cũng đang hưởng lợi từ chi phí vay thấp hơn.
|
Lợi suất trái phiếu Mỹ kỳ hạn 10 năm
 |
Áp lực cũng đã giảm trên thị trường trái phiếu, nơi triển vọng cắt giảm lãi suất đã giúp nâng giá trái phiếu Chính phủ. Lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm - chuẩn mực quan trọng cho chi phí vay mượn - đã giảm xuống 4.14%, thấp hơn mức cuối tháng 6, theo Tradeweb. Đồng thời, chênh lệch lợi suất giữa trái phiếu doanh nghiệp và trái phiếu Chính phủ Mỹ đã thu hẹp xuống mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ.
Dấu hiệu của bong bóng?
Tuy nhiên, một số nhà đầu tư lo ngại rằng 28 lần lập kỷ lục của S&P 500 trong năm nay đang tạo ra những dấu hiệu kết thúc của một chu kỳ tăng trưởng. Các nhà giao dịch nhỏ lẻ đang thúc đẩy làn sóng đầu cơ tương tự năm 2021. Cổ phiếu Opendoor Technologies, một nền tảng công nghệ bất động sản và đại diện tiêu biểu của lớp cổ phiếu meme mới, đã tăng vọt 413% trong năm nay và thậm chí từng chiếm đến 13% tổng khối lượng giao dịch của toàn bộ thị trường chứng khoán Mỹ trong một ngày.
Một dấu hiệu đáng lo ngại khác là sự hồi sinh của các công ty mua lại có mục đích đặc biệt (SPAC). Hơn 90 SPAC đã huy động khoảng 20 tỷ USD từ đầu năm, mức cao nhất kể từ năm 2021 - thời điểm ngay trước khi chiến dịch chống lạm phát của Fed dẫn đến một đợt sụp đổ, xóa sổ hàng chục tỷ USD giá trị thị trường.
Trong khi đó, các công ty mới niêm yết thông qua phương thức IPO truyền thống đã tăng trung bình 34% trong ngày giao dịch đầu tiên, mức tăng cao nhất kể từ ít nhất năm 2000, theo Callie Cox, Chiến lược gia thị trường tại Ritholtz Wealth Management.
Đà tăng chóng mặt của cổ phiếu trí tuệ nhân tạo (AI) cũng đang làm dấy lên lo ngại về bong bóng. Nhóm "Magnificent Seven" - Alphabet, Amazon, Apple, Meta, Microsoft, Nvidia và Tesla - hiện chiếm khoảng 37% vốn hóa của S&P 500, tỷ trọng cao nhất từng được ghi nhận.
|
Diễn biến cổ phiếu Magnificent Seven từ đầu năm 2025
 |
Nguy cơ từ lạm phát và thuế quan
Thêm vào đó, một số chuyên gia cảnh báo rằng thuế quan của Tổng thống Trump cuối cùng có thể thúc đẩy lạm phát tăng trở lại và có thể phá vỡ lộ trình cắt giảm lãi suất của Fed, đồng thời tăng áp lực lên người tiêu dùng Mỹ.
Mary Ann Bartels, Trưởng bộ phận chiến lược đầu tư tại Sanctuary Wealth, dự báo cổ phiếu có thể giảm 5-10% trong những tháng tới nếu lạm phát có dấu hiệu nóng lên và kích thích lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ tăng trở lại.
Những lo ngại này phản ánh trong hiệu suất kém của nhóm cổ phiếu vận tải - vốn theo dõi các doanh nghiệp đường sắt và hàng không vận chuyển hàng hóa thúc đẩy nền kinh tế. Nhóm vận tải thuộc Dow Jones đã giảm 0.8% trong năm nay, báo hiệu nhà đầu tư đang kỳ vọng nhu cầu hàng hóa, nguyên liệu và du lịch giảm.
Đồng thời, hợp đồng vàng tương lai - thường được xem là công cụ phòng ngừa lạm phát và nơi trú ẩn an toàn cho các nhà đầu tư - đang trên đà ghi nhận 3 quý đầu năm tốt nhất kể từ năm 1979. Hợp đồng bạc tương lai cũng tăng mạnh 61%, tiệm cận mức kỷ lục của riêng mình.
|
Diễn biến nhóm vận tải, hợp đông vàng và bạc
 |
Định giá cổ phiếu quá cao cũng gây nhiều lo ngại. Theo Bank of America, các công ty trong S&P 500 đang được định giá ở mức đắt đỏ nhất từng được ghi nhận dựa trên 4 số liệu khác nhau.
Trước tình hình này, một số nhà đầu tư đang săn tìm các cơ hội đầu tư giá trị, giúp mở rộng sự chú ý của thị trường ra khỏi các lĩnh vực đắt đỏ. Bob Doll, CEO của Crossmark Global Investments, cho biết công ty của ông đang nắm giữ cổ phiếu của các doanh nghiệp có định giá thấp trên cơ sở tỷ lệ giá/dòng tiền tự do và có lợi nhuận vững chắc, đặc biệt là trong lĩnh vực tài chính.
"Chúng ta đang trong một đà tăng có rủi ro cao”, ông Doll kết luận.
Vũ Hạo (Theo WSJ)
