Ngăn chặn hành vi hạn chế cạnh tranh tại những nền kinh tế nhỏ, đang phát triển

Ngăn chặn hành vi hạn chế cạnh tranh tại những nền kinh tế nhỏ, đang phát triển

Ngày 26/5/2009, tại Hà Nội đã diễn ra Hội nghị thường niên giữa kỳ của Diễn đàn cạnh tranh châu Á (ACF) với chủ đề “ Tác động của các hành vi hạn chế cạnh tranh tới các nền kinh tế nhỏ và đang phát triển”.

Hội nghị do Hội đồng Cạnh tranh Việt Nam (VCC), Diễn đàn Cạnh tranh châu Á (ACF) và Tổ chức Tín thác, thống nhất vì người tiêu dùng, Trung tâm nguồn lực Hà Nội phối hợp tổ chức. Tham dự có Giáo sư- tiến sĩ Lê Danh Vĩnh- Chủ tịch VCC, Thứ trưởng Bộ Công Thương; lãnh đạo Bộ Tư pháp và các ngành liên quan cùng nhiều giáo sư, tiến sĩ tại các trường đại học trên thế giới.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Thứ trưởng Lê Danh Vĩnh cho biết: Luật Cạnh tranh của Việt Nam đã được kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XI thông qua ngày 3/12/2004 và có hiệu lực từ 1/7/2005. Pháp luật cạnh tranh đã góp phần quan trọng vào việc hoàn thiện khuôn khổ pháp lý trong lĩnh vực pháp luật về kinh tế, đáp ứng yêu cầu của quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam, đồng thời tạo lập môi trường kinh doanh và cạnh tranh bình đẳng, tự do, bảo vệ quyền lợi cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Trong bối cảnh Việt Nam chuyển sang nền kinh tế thị trường theo định hướng XHCN, thực hiện hội nhập sâu rộng vào kinh tế thế giới và khu vực, việc thực thi Luật Cạnh tranh và duy trì môi trường cạnh tranh thúc đẩy sự phát triển của kinh tế Việt Nam, đem lại nhiều lợi ích cho DN, nền kinh tế và người tiêu dùng.

Tại hội nghị, Tiến sĩ Timothy Hughes- Ủy ban thương mại Liên bang Hoa Kỳ- đã nêu lên thực tế về những thỏa thuận giữa các doanh nghiệp lớn làm hạn chế cạnh tranh nội địa tại các nền kinh tế nhỏ và đang phát triển. Theo tiến sĩ Timothy Hughes, quy mô nền kinh tế không ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh mà chính mức độ phát triển kinh tế của quốc gia rất quan trọng tới năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Để ngăn chặn hành vi hạn chế cạnh tranh, làm thiệt hại đến lợi ích của các doanh nghiệp nhỏ và vừa, hay lợi ích của người tiêu dùng, Luật Cạnh tranh cần có quy định cụ thể về “ngưỡng” để chống độc quyền hay hạn chế cạnh tranh, như quy mô doanh nghiệp như thế nào, mức dự trữ hàng hóa của một doanh nghiệp mà Luật Cạnh tranh Việt Nam là một ví dụ cụ thể, đã đưa ra “ngưỡng” thị phần cho các DN không được vượt quá 30%.

Theo Tiến sĩ Timothy, nếu vượt trên “ngưỡng” đó phải đưa ra những quy định xử lý riêng, tránh việc doanh nghiệp lớn lấn át, độc quyền trên thị trường.

Cũng đề cập đến những hành vi hạn chế cạnh tranh, bà Alice Phạm- Trưởng đại diện Văn phòng đại diện Tổ chức Tín thác- thống nhất vì người tiêu dùng tại Việt Nam- đã đưa ra các ví dụ thực tế về việc các cacten (hợp tác thỏa thuận ngầm giữa các doanh nghiệp lớn) nhằm trục lợi cho doanh nghiệp, hạn chế cạnh tranh. Theo bà Alice Phạm, các hoạt động của các cacten đều vi phạm pháp luật, gây thiệt hại cho nền kinh tế, làm cản trở hội nhập quốc tế, cản trở tự do hóa thương mại, có thể làm thiệt hại cho nền kinh tế hàng triệu, hàng tỷ đô la Mỹ mỗi năm. Hiện hữu rõ nhất hậu quả do các cacten gây ra là các cuộc chiến giá cả, mà cuối cùng người tiêu dùng phải gánh chịu, đó là giá các mặt hàng bị “đội” thêm chi phí, phụ phí làm tăng giá cả tới 10, 20, thậm chí 30%.

Cũng trong hội nghị các giáo sư Toshiaki Takigawa- Trường đại học Luật Kansai, Nhật Bản; giáo sư Ningrum Sirait- Trường đại học North Sumatra, indonesia; giáo sư Mark Williams- Trường đại học Bách khoa Hồng Kông đã có các bài phát biểu về thỏa thuận hạn chế cạnh tranh tại các nền kinh tế nhỏ và đang phát triển trên thị trường nội địa, các hình thức, những tác động của các cacten quốc tế đến các nền kinh tế đang phát triển, các hành vi độc quyền tại thị trường nội địa của các nước đang phá triển; sáp nhập và mua lại của các công ty xuyên quốc gia ở các nền kinh tế có quy mô nhỏ; kinh nghiệp thực thi Luật Cạnh tranh của các nước đang phát triển, đặc biệt về các vấn đề cacten và thỏa thuận quốc tế và sự hợp tác về thực thi Luật Canh tranh ở châu Á.

Thanh Hương

Công Thương