Thủ tướng Phạm Minh Chính: Khoa học công nghệ là chìa khóa để Việt Nam trở thành nước phát triển năm 2045
Trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế Mùa thu 2025, chiều ngày 26/11, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đối thoại với ông Stephan Mergenthaler - Giám đốc điều hành Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) về chủ đề khoa học, công nghệ định hình Việt Nam trong Kỷ nguyên vươn mình.
Phiên đối thoại đặc biệt "60 phút cùng Thủ tướng Chính phủ Việt Nam" đã khắc họa bức tranh toàn cảnh về quá khứ, hiện tại và tương lai của Việt Nam.
Phiên đối thoại đặc biệt "60 phút cùng Thủ tướng Chính phủ Việt Nam" chiều ngày 26/11/2025.
|
Mở đầu cuộc trò chuyện, ông Stephan Mergenthaler đặt vấn đề về tầm nhìn dài hạn của Việt Nam hướng tới cột mốc năm 2045 trở thành quốc gia có thu nhập cao. Thủ tướng Phạm Minh Chính bắt đầu bằng triết lý sống không dựa vào quá khứ nhưng không được phép lãng quên lịch sử.
Nhìn lại chặng đường 80 năm giành độc lập, với 40 năm trải qua các cuộc chiến tranh tàn khốc và 30 năm chịu sự bao vây cấm vận, Thủ tướng nhấn mạnh những khó khăn ấy không thể so sánh với bất kỳ xung đột nào hiện nay. Tuy nhiên, Việt Nam đã chọn con đường gác lại quá khứ, tôn trọng sự khác biệt và khai thác điểm tương đồng để hướng tới tương lai, biến những cựu thù thành đối tác chiến lược toàn diện. Về lộ trình kinh tế, Thủ tướng khái quát 3 giai đoạn phát triển mang tính bản lề: Từ phát triển nông nghiệp để đảm bảo an ninh lương thực, đến đẩy mạnh công nghiệp hóa để đạt mức thu nhập trung bình cao như hiện nay, và cuối cùng chìa khóa của tương lai nằm ở khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo để vươn tới vị thế nước phát triển vào năm 2045. Mọi hành động đều được dẫn dắt bởi tinh thần nhìn xa trông rộng, nghĩ sâu làm lớn vì hạnh phúc của nhân dân.
Tiếp nối câu chuyện về nội lực quốc gia, ông Stephan Mergenthaler bày tỏ ấn tượng trước sức chống chịu bền bỉ của Việt Nam giữa một thế giới đầy biến động, đặc biệt sau những quan sát từ Hội nghị G20 tại Nam Phi. Chia sẻ về vấn đề này, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhận định, thế giới đang đối mặt với những nghịch lý khi chính trị phân cực, kinh tế phân mảnh và phát triển phân hóa, bên cạnh các thách thức an ninh phi truyền thống như thiên tai hay tác động 2 mặt của trí tuệ nhân tạo. Dù vậy, ông vẫn lạc quan vào xu thế chủ đạo là hòa bình, hợp tác, phát triển. Để Việt Nam có thể tăng trưởng ngược dòng trong bối cảnh đó, Thủ tướng chỉ ra 5 yếu tố cốt lõi tạo nên sức mạnh: Sự lãnh đạo xuyên suốt của Đảng với mục tiêu vì độc lập dân tộc, vì nhân dân; sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc mà càng trong gian khó càng trỗi dậy mạnh mẽ; vai trò của nhân dân và doanh nghiệp; kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại; và cuối cùng là sự kiên trì với đường lối kinh tế độc lập, tự chủ gắn liền với hội nhập quốc tế sâu rộng.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đối thoại chiều ngày 26/11.
|
Khi bàn về chiến lược chuyển đổi kép, Thủ tướng khẳng định chuyển đổi xanh và chuyển đổi số là yêu cầu khách quan và chiến lược ưu tiên hàng đầu trong quá trình phát triển nhanh và bền vững. Hai quá trình này song hành mật thiết và ngược lại. Để thành công, Việt Nam tập trung vào việc nâng cao nhận thức, hoàn thiện thể chế để khơi thông điểm nghẽn, phát triển đồng bộ hạ tầng từ số hóa đến năng lượng, đồng thời coi đào tạo nhân lực là yếu tố trung tâm và quản trị thông minh là phương thức vận hành. Giải bài toán về nguồn lực, Thủ tướng nhấn mạnh quan điểm đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư nhân, sử dụng nguồn lực Nhà nước làm vốn mồi để kích hoạt nguồn lực xã hội qua hợp tác công - tư. Đối với nguồn lực từ bên ngoài như FDI hay ODA, Việt Nam không chỉ cần vốn mà quan trọng hơn là cần sự chuyển giao công nghệ tiên tiến và đào tạo nhân lực, cam kết hài hòa hóa thể chế để đón nhận các dòng đầu tư này.
Đi sâu vào cấu trúc nền kinh tế, chuyển sang vai trò của các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) cùng làn sóng khởi nghiệp. Thủ tướng cho biết với tỷ trọng chiếm 95-97%, SME là trụ cột trong việc tạo việc làm và an sinh xã hội. Vừa qua đã ban hành Nghị quyết 68 chú ý phát triển SME. Chính phủ cam kết hỗ trợ lộ trình lớn mạnh cho khu vực này thông qua thể chế thông thoáng và hạ tầng thông suốt. Đặc biệt, đối với phong trào khởi nghiệp đang lan tỏa mạnh mẽ trong giới trẻ, Thủ tướng nhấn mạnh triết lý lấy lòng yêu nước làm gốc để thổi bùng khát vọng cống hiến. Nhà nước sẽ đóng vai trò kiến tạo không gian, hỗ trợ pháp lý và vốn, đặc biệt trong các lĩnh vực mới như bán dẫn và AI với mục tiêu đào tạo 100,000 kỹ sư, đồng thời khuyến khích tinh thần dám chấp nhận rủi ro, coi thất bại là bài học cần thiết để trưởng thành.
Khép lại phiên đối thoại, khi được hỏi về sự chuẩn bị cho thế hệ tương lai trước bùng nổ công nghệ, Thủ tướng tái khẳng định con người là trung tâm của mọi chiến lược. Đối với thế hệ trẻ, Chính phủ tập trung vào 5 mũi nhọn: Nâng cao nhận thức, tạo cơ hội thể chế, trang bị kiến thức bài bản, hỗ trợ nguồn lực tài chính và tạo không gian kết nối với trí tuệ toàn cầu.
Cát Lam
