Triển khai Pháp lệnh thuế TN đối với người có thu nhập cao
Sau khi Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh thuế Thu nhập đối với người thu nhập cao có hiệu lực thi hành, Chính phủ đã ban hành Nghị định quy định chi tiết thi hành Pháp lệnh này và Bộ Tài chính ban hành Thông tư hướng dẫn thi hành Nghị định. Bà Nguyễn Thị Cúc, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế đã có ý kiến trao đổi chung quanh những hướng dẫn cụ thể thi hành Pháp lệnh...
Sau khi Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh thuế Thu nhập đối với người thu nhập cao có hiệu lực thi hành, Chính phủ đã ban hành Nghị định quy định chi tiết thi hành Pháp lệnh này và Bộ Tài chính ban hành Thông tư hướng dẫn thi hành Nghị định. Bà Nguyễn Thị Cúc, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế đã có ý kiến trao đổi chung quanh những hướng dẫn cụ thể thi hành Pháp lệnh.
* Thưa bà, việc sửa đổi quy định về thuế thu nhập thường xuyên chịu thuế và thu nhập không thường xuyên chịu thuế có lợi gì cho đối tượng nộp thuế?
- Một trong những điểm mới của Pháp lệnh sửa đổi lần này là đã bãi bỏ thuế luỹ tiến từng phần đối với thu nhập không thường xuyên, bãi bỏ thuế thu nhập không thường xuyên đối với quà biếu, quà tặng bằng hiện vật từ nước ngoài chuyển về. Vì vậy, thu nhập không thường xuyên chịu thuế chỉ còn hai loại thu nhập là: Thu nhập từ trúng thưởng xổ số với thuế suất 10% và thu nhập từ chuyển giao công nghệ với thuế suất 5%.
Những khoản thu nhập thuộc diện chịu thuế thu nhập thường xuyên là các khoản thu nhập từ các hoạt động đại lý hưởng hoa hồng, môi giới (kể cả tiền thưởng); tiền nhuận bút, tiền giảng dạy; tiền bản quyền sử dụng sáng chế, nhãn hiệu, tác phẩm; tiền thù lao do tham gia dự án, hiệp hội kinh doanh, hội đồng quản trị, hội đồng thành viên; dịch vụ khoa học, kỹ thuật, dịch vụ tin học, dịch vụ tư vấn thiết kế, kiến trúc đào tạo, hoạt động biểu diễn, hoạt động thể dục thể thao và các khoản chi trả thuộc diện chịu thuế khác. Việc sửa đổi này rất có lợi cho người nộp thuế, trước đây, một người có thu nhập thường xuyên không đến mức chịu thuế (lương tháng 3 triệu đồng), nhưng có thu nhập không thường xuyên phải chịu thuế (tiền nhuận bút 2,5 triệu đồng), nay tổng hợp thu nhập năm nếu dưới 60 triệu thì không phải nộp thuế...
* Việc sửa đổi biểu thuế có lợi như thế nào đối với người nộp thuế?
- Biểu thuế đối với người Việt Nam được sửa đổi toàn diện trên cả bốn mặt: Nâng mức khởi điểm chịu thuế từ hơn 3 triệu đồng lên mức 5 triệu đồng, bỏ mức thuế suất cao nhất 50%, bỏ thuế thu nhập bổ sung 30%, giãn khoảng cách thu nhập chịu thuế, sẽ giảm nhiều mức điều tiết về thuế. Thí dụ, người Việt Nam có thu nhập bình quân tháng là 45 triệu đồng thì hiện hành phải nộp 21,65 triệu tiền thuế (thực nhận 23,35 triệu đồng), theo biểu thuế sửa đổi sẽ chỉ còn phải nộp 9,5 triệu đồng (thực nhận 35,5 triệu đồng)...
* Theo quy định người nộp thuế phải thực hiện kê khai, nộp thuế đầy đủ, đúng hạn..., nhưng thực tế cho thấy cả người nộp thuế và cơ quan thuế đều lúng túng bởi sẽ rất mất thời gian và nhiều giấy tờ?
- Các nước trên thế giới cũng như Việt Nam đều thực hiện nguyên tắc khấu trừ thuế tại nguồn, tức là cơ quan chi trả thu nhập thực hiện khấu trừ thuế trước khi chi trả thu nhập cho cá nhân, tránh được những phức tạp khi từng cá nhân kê khai nộp thuế. Quản lý theo phương pháp khấu trừ tại nguồn sẽ tạo điều kiện bao quát hết các nguồn thu nhập của một cá nhân.
Những cá nhân có thu nhập ổn định tại một nơi thì có căn cứ xác định mức khấu trừ theo biểu thuế luỹ tiến từng phần, còn cá nhân có thu nhập nhiều nơi, có thể mỗi nơi chưa đến mức khấu trừ thuế, nhưng tổng hợp lại vượt mức khấu trừ, nếu không khấu trừ trước thì dẫn đến điều tiết thuế không công bằng. Các nước đã áp dụng phương pháp khấu trừ thuế đối với các đối tượng có thu nhập từ nhiều nơi, có nước mức khấu trừ lên tới 48% (
* Việc khấu trừ quy định như thế nào và với mức thu nhập bao nhiêu thì cơ quan chi trả tạm khấu trừ?
- Việc khấu trừ sẽ phân biệt theo hai đối tượng: Khấu trừ theo biểu thuế luỹ tiến từng phần để thực hiện kê khai nộp thuế hàng tháng vào NSNN đối với cá nhân ký hợp đồng lao động không thời hạn, có thời hạn hoặc lao động thời vụ; khấu trừ 10% trên thu nhập đối với khoản chi trả cho cá nhân có thu nhập hơn 500 nghìn đồng/lần và nộp vào tài khoản tạm thu mở tại Kho bạc Nhà nước ở các tỉnh, thành phố đối với các khoản chi trả cho cá nhân bên ngoài như trả tiền hoa hồng, môi giới (kể cả tiền thưởng); tiền nhuận bút, tiền giảng dạy; tiền bản quyền sử dụng sáng chế, nhãn hiệu, tác phẩm; tiền thù lao do tham gia dự án...
Do đặc điểm đối tượng này không chịu sự quản lý của cơ quan chi trả thu nhập cho nên khi chi trả thu nhập cho cá nhân, cơ quan chi trả thu nhập có trách nhiệm cấp "chứng từ khấu trừ thuế thu nhập" cho cá nhân để làm cơ sở quyết toán năm. Việc khấu trừ thuế 10% không phải là hướng dẫn mới mà được quy định trong Thông tư 05/2002/TT-BTC ngày
* Quy định như vậy sẽ có khả năng cơ quan chi trả và cá nhân thông đồng chia nhỏ các khoản thu nhập để không phải chịu thuế?
- Đúng như vậy, đây là nhược điểm mà nhiều nước cũng gặp phải. Nhưng bước đầu cần thiết phải đưa ra mức khởi điểm để giảm bớt số lượng phải thoái trả tiền thuế. Đây cũng là bước tập dượt, tạo thói quen về khấu trừ thuế để tiến tới xây dựng luật thuế thu nhập cá nhân áp dụng trên diện rộng. Tuy nhiên, cá nhân có thu nhập phải có trách nhiệm trước pháp luật về việc kê khai đầy đủ, đúng thu nhập của mình...
* Việc tạm khấu trừ như vậy sẽ dẫn đến khi quyết toán thuế, có thể mức thuế cá nhân đó phải nộp nhỏ hơn số đã bị khấu trừ, nhưng để được thoái trả thuế chắc cũng không đơn giản, nhất là thực tế hiện nay nhiều DN vẫn "mắc" trong khâu hoàn thuế?
- Vấn đề này Thông tư hướng dẫn mới có những sửa đổi cơ bản: Tiền thuế thoái trả được lấy từ tài khoản tạm thu mở tại cơ quan thuế (Bộ Tài chính đã có Công văn 9550 TC/TCT ngày 27-8-2004 về quản lý, sử dụng tài khoản tạm thu thuế thu nhập cá nhân). Theo quy định, thời hạn giải quyết thoái trả thuế tối đa là 15 ngày, kể từ ngày nhận được hồ sơ theo quy định; trường hợp cần phải xác minh hồ sơ thì thời hạn tối đa là 45 ngày...
* Xin cảm ơn bà!
PL
