Cổ phiếu - phương tiện xoay vốn nhanh
Cổ phiếu đang trở thành xu hướng làm tài sản bảo đảm giúp nhà đầu tư vay vốn hoặc đi cầm để có thêm vốn làm ăn...
Cổ phiếu đang trở thành xu hướng làm tài sản bảo đảm giúp nhà đầu tư vay vốn hoặc đi cầm để có thêm vốn làm ăn.
Trong lúc các ngân hàng thương mại quốc doanh (hiện nắm giữ 70% tổng vốn trên thị trường) không mặn mà với việc nhận thế chấp cổ phiếu để cho vay vốn, thì một số ngân hàng cổ phần và công ty chứng khoán đã nhanh chóng đánh chiếm thị trường này; nhờ đó các nhà đầu tư tài chính có thêm vốn để làm ăn.
Chuyển nhượng kỳ hạn
Ông Trần Hải, một nhà đầu tư mới vào nghề, cho biết: Năm ngoái ông mua được 140 cổ phần của Ngân hàng TMCP Phương Đông (mệnh giá 1 triệu đồng/cổ phần). Nhận thấy cổ phiếu này đang được giá nên ông không muốn bán nó đi mà cần mua thêm để đầu tư. Nhưng lấy đâu ra tiền?
Nghe lời mách của một người bạn, ông Hải đem cổ phiếu này đến Chi nhánh Công ty Chứng khoán Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agriseco) tại TPHCM để thực hiện nghiệp vụ mua bán có kỳ hạn.
Theo đó, hai bên ký một hợp đồng chuyển nhượng chứng khoán có kỳ hạn 3 tháng. Theo đó, ông Hải bán cho Agriseco toàn bộ số cổ phần nói trên với giá 2 triệu đồng/cổ phần (trong khi theo thẩm định của Agriseco giá trên thị trường là 4 triệu đồng/cổ phần). Ông Hải nhận được 280 triệu đồng.
Cũng tại hợp đồng này, bên Agriseco cam kết bán lại cho ông Hải đúng bấy nhiêu số cổ phần vào thời điểm hết hạn hợp đồng nói trên với giá 2,06 triệu đồng/cổ phần. Nghĩa là ông Hải chỉ trả thêm cho Agriseco 8,4 triệu đồng (tương đương lãi suất 1%/tháng). Như vậy trong 3 tháng đó ông Hải có thêm 280 triệu đồng để làm ăn.
Để thực hiện được hợp đồng này Agriseco làm một văn bản gửi lãnh đạo Ngân hàng Phương Đông yêu cầu ký xác nhận và đồng ý phong tỏa toàn bộ cổ phiếu này. Khi đã có giấy phong tỏa thì chỉ cần một ngày sau là khách hàng nhận được tiền.
Do thủ tục đơn giản nên đã có hàng trăm khách hàng thường xuyên đến Agriseco thực hiện hợp đồng chuyển nhượng chứng khoán có kỳ hạn. Ông Lê Văn Minh, Giám đốc Agriseco tại TPHCM, cho biết: Đến nay chi nhánh đã chọn được gần 30 loại cổ phiếu để thực hiện nghiệp vụ này, với doanh số mua bán thường xuyên đạt trên 500 tỉ đồng.
Thế chấp dễ dàng
Để cạnh tranh giành thị phần, một số ngân hàng thương mại cổ phần đã mở nghiệp vụ nhận thế chấp cổ phiếu để cho các nhà đầu tư vay vốn. Từ giữa năm 2005, Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt
Theo đó, khi khách hàng đem cổ phiếu đến thế chấp thì hai bên ký hai văn bản là hợp đồng tín dụng và hợp đồng bảo đảm tiền vay. Eximbank nhận thế chấp toàn bộ số cổ phiếu do khách hàng sở hữu (sau khi có giấy xác nhận và phong tỏa của doanh nghiệp phát hành cổ phiếu), để cho khách hàng vay tiền trong thời hạn tùy khách hàng yêu cầu.
Ông Huỳnh Hòa Thảo, Trưởng Phòng Tín dụng cá nhân của Eximbank, cho biết: “Hạn mức cho vay tùy giá trị giao dịch trên thị trường của từng loại cổ phiếu và độ thanh khoản của nó. Năm ngoái mức cho vay thường chỉ bằng 70%/mệnh giá cổ phiếu, còn năm nay hạn mức này đã tăng lên bằng 50% so với giá thị trường”.
Được biết, tại một số ngân hàng khác như: ACB, VIB Bank mức thế chấp cổ phiếu để cho vay tối đa cũng không quá 50% giá thị trường nhưng không quá 3 lần so với mệnh giá.
Mới có 0,75% loại cổ phiếu “xoay” được tiền
Đến đầu năm 2006 trên TPHCM có hơn 4.000 công ty cổ phần, với tổng vốn điều lệ đăng ký lên đến 51.000 tỉ đồng. Điều đó có nghĩa là ít nhất có trên 4.000 loại cổ phiếu đang lưu hành trên địa bàn TPHCM.
Nếu tính luôn các doanh nghiệp trên cả nước có giao dịch cổ phiếu trên địa bàn thì con số này lớn hơn rất nhiều. Trong số đó mới có 35 loại cổ phiếu lên sàn, còn lại lưu hành trên thị trường phi tập trung (OTC). Những cổ phiếu OTC giao dịch hạn hẹp, tiếng tăm ít, rất khó thế chấp hay chuyển nhượng có kỳ hạn để lấy tiền.
Các ngân hàng, các công ty chứng khoán thường chỉ chọn 2 – 3 chục loại cổ phiếu có tên tuổi để mua bán kỳ hạn hoặc thế chấp cho vay, chiếm khoảng 0,75% so với tổng số loại cổ phiếu có trên thị trường.
Người lao động