Ngân hàng trước áp lực gọi vốn
Quyền mua nhiều...
Một lượng cổ phiếu khổng lồ sẽ được các ngân hàng phát hành ra thị trường chỉ trong 4 tháng còn lại của năm 2010, với kỳ vọng sớm hoàn thành kế hoạch tăng vốn. Điều đáng nói là ở các nhà băng nhỏ, phần vốn phải tăng thêm trong năm nay cao hơn gấp đôi, thậm chí gấp ba so với mức hiện tại. Trong khi, quyền mua được "dồn" hết cho cổ đông hiện hữu, với giá chỉ bằng mệnh giá 10.000 đồng/cổ phiếu.
Chẳng hạn, tại DaiA Bank, Ngân hàng này chuẩn bị phát hành thêm 205 triệu cổ phiếu để tăng vốn từ 1.000 tỷ đồng lên gần 3.100 tỷ đồng. DaiA Bank thực hiện quyền mua cổ phần cho cổ đông hiện hữu với tỷ lệ 1:2,05 (cổ đông đang sở hữu 1 cổ phiếu sẽ được quyền mua 2,05 cổ phiếu phát hành thêm) với giá bằng mệnh giá 10.000 đồng/cổ phiếu.
VietBank, MeKong Bank, Ficombank … cũng vừa được NHNN chấp thuận tăng vốn từ 1.000 tỷ đồng lên 3.000 tỷ đồng; NamA Bank tăng từ 2.000 tỷ đồng lên 3.000 tỷ đồng; OceanBank tăng từ 2.000 tỷ đồng lên đến 5.000 tỷ đồng trong năm 2010.
OceanBank dự định sẽ phát hành thêm 300 triệu cổ phần trong hai đợt, mỗi đợt tăng vốn thêm 1.500 tỷ đồng. Đối tượng mua cổ phần là cổ đông hiện hữu, CBNV của OceanBank Group, CBNV Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và công chúng.
Mới đây, WesternBank phát hành thêm 100 triệu cổ phiếu để tăng vốn từ 1.000 tỷ đồng lên 2.000 tỷ đồng, tỷ lệ quyền mua 1:1, giá bằng mệnh giá 10.000 đồng/cổ phiếu. Ngân hàng chưa hoàn thành đợt tăng vốn này, nhưng đã phải lên kế hoạch để tiếp tục gọi thêm 1.000 tỷ đồng nữa cho đủ tổng vốn 3.000 tỷ đồng trước khi năm 2010 kế thúc.
Kế hoạch phát hành thêm cổ phiếu tăng vốn của các ngân hàng trong năm nay chủ yếu nhắm đến người mua là các cổ đông hiện hữu. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, khi thị TTCK còn lình xình, giá cổ phiếu ngân hàng giảm theo xu hướng chung khiến cổ đông hiện hữu không còn mặn mà với việc "rót" thêm vốn vào nhóm cổ phiếu ngành này. Thêm vào đó, nhiều ý kiến cho rằng, cổ phiếu ngân hàng là tiềm năng nhưng khó được cải thiện sớm.
Vì thế, áp lực tăng vốn đang thực sự "đè" lên không ít ngân hàng, nhất là các ngân hàng vừa bị các cổ đông lớn rút bớt vốn.
… cổ phiếu vẫn khó hấp dẫn
Mặc dù quyền mua cổ phiếu phát hành thêm được các ngân hàng ưu ái khá nhiều cho cổ đông hiện hữu, song cổ phiếu ngân hàng vẫn tỏ ra thiếu hấp dẫn lúc này.
Thực tế, các cổ phiếu ngân hàng đã niêm yết như CTG, VCB, EIB, STB (trên HOSE) và ACB, SHB (trên HNX) rất khó tăng giá trong bối cảnh thị trường còn trầm lắng như hiện nay. So với cuối năm trước, giá cổ phiếu của các ngân hàng niêm yết đã giảm đáng kể.
Kết thúc phiên giao dịch cuối tuần qua, giá cổ phiếu CTG đạt 21.500 đồng/cổ phiếu; EIB còn 16.000 đồng/cổ phiếu; ACB là 27.200 đồng/cổ phiếu… Các mức giá này đã trở nên khá rẻ đối với không ít nhà đầu tư. Do vậy, cổ phiếu của các ngân hàng nhỏ đang cần thêm vốn chắc chắn sẽ phải chịu sự cạnh tranh không nhỏ từ các cổ phiếu đang niêm yết. Đấy là chưa kể, nhà đầu tư có xu hướng đầu tư vào các ngân hàng có quy mô lớn nhiều hơn, bởi yếu tố quy mô lớn luôn là một lợi thế cạnh tranh quan trọng, nhất là trong lĩnh vực ngân hàng.
Theo nhận định của ông Andy Ho, Giám đốc điều hành Tập đoàn VinaCapital, tiềm năng tăng trưởng của ngành ngân hàng Việt Nam là khá hấp dẫn, nhưng chưa hẳn nhà băng nào cũng đạt được mức tăng trưởng kỳ vọng. Bởi cạnh tranh sẽ ngày một khốc liệt hơn, nhất là khi đã có sự gia nhập của ngân hàng con 100% vốn ngoại.
Điều đáng nói là khả năng sinh lời trên vốn của lĩnh vực ngân hàng được đánh giá là không cao, nhất là khi các chính sách tiền tệ đang dần "siết" lại tín dụng. Các quy định mà NHNN đưa ra trong Thông tư 13 (có hiệu lực từ ngày 01/10 tới) sẽ thu hẹp tỷ lệ vốn khả dụng của các ngân hàng, càng khiến tỷ lệ sinh lời trên vốn giảm xuống. Trong năm tới, sau khi tăng vốn theo lộ trình bắt buộc, nhiều ngân hàng sẽ đứng trước áp lực lợi nhuận còn cao hơn cả năm nay, phó tổng giám đốc một ngân hàng tại TP. HCM cho biết.
Đồng quan điểm, lãnh đạo một ngân hàng cổ phần tầm cỡ cũng đưa ra nhận định, với mức vốn điều lệ trên 10.000 tỷ đồng trong năm tới thì kế hoạch lợi nhuận trước thuế năm 2011 của ngân hàng này không thể ở con số 2.500 - 3.000 tỷ đồng, bởi như thế, cổ đông sẽ không hài lòng. Cũng theo vị lãnh đạo trên, ngay trong năm 2010 này, ngân hàng nào đã đặt chỉ tiêu lợi nhuận trước thuế hơn 2.000 tỷ đồng sẽ phải chịu áp lực không nhỏ để hoàn thành.
Hiện một số ngân hàng quy mô nhỏ đang tính đến việc phải điều chỉnh giảm chỉ tiêu lợi nhuận trước thuế năm nay. Một phần, do tín dụng không tăng trưởng khả quan trong 7 tháng qua, đồng thời chênh lệch lãi suất đầu vào và đầu ra co lại theo chủ trương giảm lãi suất thỏa thuận khiến nguồn thu từ hoạt động cho vay của ngân hàng giảm so với trước. Trong khi đó, với ngân hàng nhỏ, nguồn thu vẫn chủ yếu từ hoạt động tín dụng. Còn với ngân hàng lớn, hoạt động kinh doanh từ mảng dịch vụ (vàng, ngoại hối, hoạt động khác…), theo số liệu báo cáo của ACB, Sacombank, Vietcombank trong nửa đầu năm đều giảm.
Các yếu tố trên khiến cổ phiếu ngân hàng khó lấy lại sức hút đối với nhà đầu tư, qua đó ảnh hưởng đến kế hoạch tăng vốn của các ngân hàng, nhất là các ngân hàng nhỏ.
Để hoàn tất được kế hoạch tăng vốn lên 3.000 tỷ đồng trong năm nay, không ít nhà băng nhỏ đã tranh thủ thu hút thêm cổ đông chiến lược. Trong đó, có cả cổ đông nước ngoài. Tuy nhiên, để có được cổ đông tốt và phù hợp cũng không dễ tìm lúc này.
Vân Linh
Đầu tư chứng khoán